Τιμούμε σήμερα στην εκπαίδευση τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών και στο πρόσωπό τους τιμούμε την παιδεία. Πάνω στην εορτή αυτή αξίζει να αναστοχαστούμε, έτσι ώστε να μην χαθεί το νόημά της στη συνήθεια της ετήσιας επανάληψης.
Ο εορτασμός των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε από το ελληνικό κράτος και επομένως από τη στιγμή που δημιουργήθηκε το κράτος, η παιδεία βρέθηκε στο κέντρο της πολιτικής. Από πολύ νωρίς φρόντισε για την καλλιέργειά της, τόσο στο εσωτερικό όσο και στις ελληνικές κοινότητες που βρίσκονταν ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη διασπορά. Άνοιξαν σχολεία σε όλη τη χώρα και το Πανεπιστήμιο προσέλκυε φοιτητές όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από τις κοινότητες του εξωτερικού. Οι Δάσκαλοι του Γένους κατείχαν περίοπτη θέση στη γενεαλογία του Έθνους. Η Παιδεία έγινε ένας θεσμός ιερός ? ιερότητα την οποία συμβολίζει ο σημερινός εορτασμός της στο πρόσωπο των αγίων-προστατών της.
Τι σημαίνει όμως «ιερότητα της Παιδείας»; Αναγνωρίζοντας την ιερότητα της Παιδείας, αναγνωρίζουμε εμφατικά ότι η Παιδεία βρίσκεται στο κέντρο της ανθρώπινης ύπαρξης. Αναγνωρίζουμε δηλαδή ότι η Παιδεία, πολύ περισσότερο από φορέα γνώσεων, αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της διαμόρφωσης της ανθρώπινης υπόστασης, της ανθρώπινης προσωπικότητας, ότι είναι αυτή που βοηθά τον άνθρωπο να αποσαφηνίσει τις ηθικές τους αξίες, που τον καθιστά κοινωνική και πολιτική οντότητα, που αποτελεί τον οδηγό του στις δύσκολες αποφάσεις και τα διλήμματα της ζωής. Γι? αυτό και η επιλογή των Τριών Ιεραρχών ως προστατών της δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για προσωπικότητες που έζησαν σε μια μεταιχμιακή εποχή, με βαθιά γνώση της ελληνικής παιδείας, δασκάλους που πίστευαν στην μεταμορφωτική της δύναμη και που έβαζαν τις ιδέες της σε πράξη στον καθημερινό τους βίο. Πρόκειται για διανοούμενους που με αφετηρία τη χριστιανική και την ελληνική παιδεία επιδίωξαν τη βελτίωση της ζωής του Ανθρώπου.
Με αυτήν την έννοια, το μήνυμα της σημερινής μέρας παραμένει επίκαιρο. Με τον ίδιο τρόπο που σύμπαντα που στην εποχή τους φαίνονταν ετερόκλητα βρήκαν τρόπο, παρά και μέσα από τις συγκρούσεις, να υπερβούν τις διαφορές τους και να συγκεραστούν με γνώμονα τον ανθρωπισμό, έτσι και σήμερα, το αγαθό της Παιδείας και οι πανανθρώπινες αξίες της θα πρέπει να συνεχίσουν να μας εμπνέουν και να μας καθοδηγούν προς τη συλλογική πρόοδο, πέρα και πάνω από διαφορές χρώματος, γλώσσας, θρησκείας ή εθνικότητας.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ